Layer 1 Blockchain là gì? Cơ sở phát triển trong thị trường Crypto

Layer 1 Blockchain là những blockchain cốt lõi hoạt động như mạng chính của hệ sinh thái và có khả năng xử lý và hoàn thiện các giao dịch trên blockchain của chính nó. Đây là thuật ngữ chỉ những nền tảng blockchain như Bitcoin, Ethereum, Aptos, v.v.

Layer 1 có thể được mở rộng bằng nhiều cách, bao gồm tăng kích thước khối, thay đổi cơ chế đồng thuận hay sharding. Vì vậy, đây là điểm khởi đầu cho sự phát triển của Layer 2 trên blockchain.

Layer 1 Blockchain là gì?

Layer 1 Blockchain là các blockchain nền tảng, hoạt động như mạng chính của hệ sinh thái và có khả năng xử lý, hoàn thiện các giao dịch trên blockchain của chính nó mà không cần mạng khác. Layer 1 Blockchain thường sở hữu native token riêng, được sử dụng để thanh toán phí giao dịch. Bên cạnh đó, Layer 1 Blockchain cũng hoạt động như cơ sở hạ tầng cho các ứng dụng, giao thức và mạng khác xây dựng trên đó như Layer 2 hay các dApp. 

Đặc điểm chính của Layer 1 là cơ chế đồng thuận (consensus). Cơ chế đồng thuận khác nhau cung cấp tốc độ, sự bảo mật và thông lượng giao dịch khác nhau. Do đó, mỗi blockchain đều có các ưu, nhược điểm riêng. 

Tại sao việc mở rộng Layer 1 Blockchain lại quan trọng?

Việc mở rộng Layer 1 Blockchain là rất quan trọng vì nó cho phép hệ thống blockchain chứa nhiều giao dịch hơn và xử lý chúng một cách nhanh chóng hơn. Điều này là đặc biệt quan trọng trong thời đại hiện nay khi số lượng người sử dụng blockchain đang gia tăng nhanh chóng.

Khi một blockchain bị quá tải, thời gian xử lý giao dịch sẽ chậm lại và phí giao dịch sẽ tăng lên, khiến cho hệ thống trở nên không hiệu quả. Do đó, mở rộng Layer 1 Blockchain là cần thiết để đảm bảo rằng hệ thống blockchain có thể xử lý được số lượng giao dịch tăng dần và giúp giảm thiểu áp lực trên hệ thống.

Mở rộng Layer 1 Blockchain có thể được thực hiện bằng nhiều cách, bao gồm tăng kích thước khối, cải thiện thuật toán xác nhận giao dịch, hoặc sử dụng các công nghệ mới như sharding hay sidechain để tăng tốc độ xử lý. Tuy nhiên, việc mở rộng Layer 1 Blockchain cần phải cân nhắc cẩn thận để đảm bảo tính bảo mật và tránh các vấn đề liên quan đến tràn bộ nhớ hoặc tấn công 51%.

Một số phương thức mở rộng Layer 1

Có nhiều phương thức để mở rộng Layer 1 Blockchain, bao gồm:

• Tăng kích thước khối: Một trong những cách đơn giản nhất để mở rộng Layer 1 Blockchain là tăng kích thước khối. Điều này cho phép blockchain chứa nhiều giao dịch hơn mỗi khối, giúp tăng tốc độ xử lý giao dịch.
• Cải thiện thuật toán xác nhận giao dịch: Thuật toán xác nhận giao dịch là một phần quan trọng trong việc mở rộng Layer 1 Blockchain. Bằng cách cải tiến thuật toán, hệ thống có thể xử lý nhiều giao dịch hơn trong cùng một khoảng thời gian.
• Sharding: Sharding là một phương pháp để mở rộng Layer 1 Blockchain bằng cách chia blockchain thành nhiều phân đoạn nhỏ hơn (shard), mỗi shard chứa một phần dữ liệu của blockchain. Việc này giúp giảm thiểu áp lực trên hệ thống và tăng tốc độ xử lý.
• Sidechain: Sidechain là một chuỗi khối tách biệt được kết nối với chuỗi khối chính, cho phép các ứng dụng phức tạp chạy trên sidechain thay vì trên chuỗi khối chính, giảm tải trên hệ thống.
• Proof of Stake (PoS): Proof of Stake là một thuật toán xác nhận giao dịch mới, thay thế cho Proof of Work (PoW). Trong PoS, người dùng cần phải cọc một số lượng tiền tệ để tham gia vào quá trình xác nhận giao dịch, giúp giảm thiểu áp lực trên hệ thống.

So sánh Layer 1 với Layer 2 blockchain

Layer 1 Blockchain và Layer 2 Blockchain đều là các khối xây dựng cơ bản của hệ thống blockchain. Tuy nhiên, chúng khác nhau về mục đích và cách hoạt động.

So sánh giữa Layer 1 Blockchain và Layer 2 Blockchain như sau:

• Mục đích: Layer 1 Blockchain được sử dụng để xác nhận và lưu trữ giao dịch trên toàn mạng, trong khi Layer 2 Blockchain được sử dụng để tăng tốc độ xử lý giao dịch và giảm chi phí phí giao dịch.
• Quy mô: Layer 1 Blockchain được thiết kế để hỗ trợ toàn bộ mạng, trong khi Layer 2 Blockchain được thiết kế để xử lý các giao dịch cụ thể.
• Tốc độ xử lý: Layer 1 Blockchain có tốc độ xử lý chậm hơn do phải xử lý nhiều giao dịch trên toàn mạng, trong khi Layer 2 Blockchain có tốc độ xử lý nhanh hơn do xử lý các giao dịch cụ thể.
• Cần thiết: Layer 1 Blockchain là bắt buộc để xác nhận các giao dịch và lưu trữ dữ liệu trên toàn mạng, trong khi Layer 2 Blockchain không bắt buộc nhưng cung cấp giải pháp để cải thiện hiệu suất hệ thống.

Các đồng coin Layer 1 nổi bật

Aptos (APT)

Aptos là blockchain Layer 1 nổi bật, tập trung vào việc cung cấp một blockchain an toàn và sẵn sàng phục vụ lượng người dùng lớn trên thế giới. Aptos sử dụng ngôn ngữ lập trình Move giúp quản lý và xác minh nguồn tài nguyên trên blockchain để đảm bảo tính an toàn. Dự kiến dự án sẽ ra mắt mainnet vào tháng 10/2022. 

Hiện nay, hệ sinh thái đã phát triển khá hoàn thiện ở nhiều mảng khác nhau như DeFi, Gaming, Launchpad, Wallet, NFT… 

Sui (SUI)

Sui là nền tảng hợp đồng thông minh hiệu suất cao theo cấu trúc Monolithic, có khả năng xử lý mọi tác vụ và công việc trên một mạng lưới duy nhất.

Sui sở hữu khả năng mở rộng lên đến vài trăm nghìn TPS (số lượng giao dịch xử lý trong mỗi giây) và có thời gian block dao động từ 2 - 3 giây. Blockchain này cũng sử dụng ngôn ngữ lập trình Move tương tự như Aptos. 

Ethereum (ETH)

Ethereum là nền tảng điện toán phân tán, mã nguồn mở dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain), cho phép các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng phi tập trung (DApps) và các tổ chức tự trị phi tập trung (DAOs). Đây được xem là một trong những blockchain lớn trong thị trường crypto. Đã có rất nhiều Layer 2 tương thích với EVM được phát triển như zkSync, SKALE, Optimism…

Tổng kết

Khả năng mở rộng là một trong những vấn đề lớn mà Layer 1 đang phải đối mặt. Khi nhu cầu về tiền điện tử tăng lên, áp lực để các giao thức blockchain mở rộng quy mô cũng sẽ tăng lên. Vì cả hai Layer đều có những hạn chế nhất định, giải pháp trong tương lai sẽ là xây dựng một giao thức có thể giải quyết vấn đề nan giải về khả năng mở rộng trong khi vẫn đảm bảo tính bảo mật.