Khuôn khổ pháp lý của Chính phủ Web3: Sự bùng nổ của Blockchain và tầm nhìn tương lai

Trong những năm gần đây, sự phát triển của Web3 và ứng dụng rộng rãi của crypto đã có những tiến bộ quan trọng và tác động đáng kể đến nhiều lĩnh vực truyền thống.

Công nghệ hiện đại này không chỉ thu hút sự quan tâm của công chúng mà còn đòi hỏi các chính phủ phải thiết lập khung pháp lý phù hợp để cân nhắc giữa tiến bộ công nghệ và an ninh cho người dùng.

Nhiều quốc gia đã nhận ra cơ hội dẫn đầu trong lĩnh vực Web3 và tài sản tiền điện tử bằng việc thúc đẩy chính sách ủng hộ phát triển công nghệ blockchain. Những nỗ lực này đang hình thành tương lai của Internet và mang lại sự minh bạch cho các nhà đầu tư và tổ chức.

Những tiềm năng khi ứng dụng Web3 vào quản lý

Web3 là phiên bản thứ ba của internet, tập trung vào dân chủ hóa dữ liệu, phi tập trung hóa quyền sở hữu, giao dịch ngang hàng và tăng cường kiểm soát người dùng.

Điều thú vị là Web3 kết hợp cả hai yếu tố quan trọng—quyền riêng tư và tính minh bạch. Nó sử dụng công nghệ chuỗi khối để thực hiện các giao dịch an toàn, riêng tư, minh bạch, có thể chứng minh và không cần trung gian.

Nhờ vào những đặc điểm này, Web3 có tiềm năng cách mạng hóa nhiều ngành công nghiệp như tài chính, quản lý chuỗi cung ứng, chăm sóc sức khỏe, và nhiều lĩnh vực khác.

Chính phủ đang xem xét công nghệ blockchain và Web3 vì nhiều lý do quan trọng:

• Tăng tính minh bạch: Công nghệ chuỗi khối giúp lưu trữ thông tin một cách an toàn và minh bạch, giúp giảm thiểu tham nhũng và tăng niềm tin vào hoạt động của chính phủ.

• Tăng cường bảo mật: Tính phi tập trung của chuỗi khối và Web3 giúp cải thiện bảo mật cho việc lưu trữ và giao dịch dữ liệu, giảm thiểu nguy cơ bị tấn công mạng.

• Giảm chi phí: Công nghệ này có thể tự động hóa nhiều quy trình, giảm sự can thiệp thủ công và tiết kiệm chi phí đáng kể.

• Cải thiện hiệu quả: Bằng cách hợp lý hóa các quy trình và loại bỏ trung gian, blockchain và Web3 giúp tăng hiệu quả của các dịch vụ chính phủ.

• Tăng cường sự tham gia của công dân: Web3 cho phép công dân kiểm soát dữ liệu cá nhân hơn và tham gia tích cực hơn vào quy trình quản trị.

Triển khai các giải pháp dựa trên blockchain và Web3 giúp chính phủ giải quyết các vấn đề lâu dài như tham nhũng, tài chính không minh bạch và các dịch vụ công không hiệu quả. Điều này thúc đẩy sự đổi mới, tạo cơ hội kinh tế mới và xây dựng một tương lai công bằng và bền vững cho công dân.

Những bước đi rõ ràng của chính phủ trong ứng dụng Web3

Điều quan trọng cần lưu ý là các chính phủ đã có các phản ứng và tiếp cận khác nhau đối với công nghệ blockchain và Web3. Một số chính phủ đã nhận thức và ủng hộ mạnh mẽ công nghệ này, trong khi các quốc gia khác có thể chưa chấp nhận hoặc chưa đưa ra quyết định rõ ràng.

Các chính phủ nhìn nhận blockchain và Web3 như cơ hội để cải thiện hiệu quả, minh bạch và an ninh trong các lĩnh vực quan trọng như quản lý tài chính, chuỗi cung ứng, bầu cử và quản lý dữ liệu. Đối với những quốc gia này, công nghệ này có thể giúp giảm tham nhũng, cải thiện quy trình và tăng cường niềm tin từ công dân.

Tuy nhiên, cũng có một số chính phủ có quan ngại về công nghệ blockchain và Web3, đặc biệt là về mặt an ninh và quản lý dữ liệu cá nhân. Họ có thể đối diện với thách thức về việc quản lý dữ liệu cá nhân trong môi trường phi tập trung và ảnh hưởng của nó đến các quy định pháp lý hiện có.

Cần thận trọng trong việc xem công nghệ blockchain và Web3 là cơ hội hay đe dọa, vì nó phụ thuộc vào cách chính phủ tiếp cận và thích ứng với công nghệ này. Nếu được triển khai một cách thích hợp và hợp pháp, blockchain và Web3 có thể mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho xã hội và kinh tế.

Một số quốc gia đã có động thái chấp nhận và đặt khung pháp lý cho Web3 bao gồm: 

Nhật bản 

Vào ngày 25 tháng 7 vừa qua, tại hội nghị toàn cầu lớn nhất châu Á "WebX", ông Koichi Hagiuda, Chủ tịch Hội đồng Nghiên cứu Chính sách của Đảng Dân chủ Tự do, đã có bài phát biểu khai mạc WebX, thể hiện sự ủng hộ của ông đối với các công ty khởi nghiệp Web3.

Hagiuda đã nhấn mạnh sự vượt trội của Nhật Bản trong bối cảnh thái độ thận trọng ngày càng tăng trên khắp thế giới đối với việc áp dụng công nghệ Web3. Ông cho biết Nhật Bản đã thiết lập một môi trường pháp lý nghiêm ngặt để bảo vệ các cá nhân và đảm bảo sự hợp tác giữa chính phủ, giới chính trị và khu vực tư nhân trong việc thúc đẩy Web3.

Thông qua việc tạo ra môi trường thuận lợi cho công nghệ này, Nhật Bản cũng hứa hẹn định hình tương lai của Internet và đẩy mạnh phát triển của ngành công nghiệp mới này. Sự hỗ trợ của ông Hagiuda cho các công ty khởi nghiệp Web3 cũng thể hiện cam kết của Nhật Bản đối với sự tiến bộ và sự đổi mới trong lĩnh vực công nghệ.

Romania 

Viện Nghiên cứu và Phát triển Tin học Quốc gia Romania (ICI Bucharest) đã đưa ra mục tiêu thúc đẩy việc áp dụng công nghệ Web3 trong nước bằng cách giới thiệu nền tảng giao dịch NFT (Non-Fungible Token) nội bộ.

Nền tảng NFT của tổ chức, có tên là ICI D|Services, đã chính thức ra mắt vào ngày 26 tháng 4. Mục tiêu của nền tảng này là tạo mối liên kết giữa các tổ chức và người dùng trong khu vực tư nhân và công lập. Nền tảng sẽ hoạt động như một thị trường NFT, cho phép người dùng và tổ chức tạo ra, quản lý và thực hiện giao dịch NFT.

Việc giới thiệu nền tảng ICI D|Services sẽ giúp tạo cơ hội cho các tổ chức và cá nhân trong nước tham gia vào thị trường NFT, mở ra khả năng tăng cường sự giao tiếp và hợp tác giữa các bên. Điều này cũng thể hiện cam kết của Viện ICI Bucharest đối với sự phát triển và ứng dụng công nghệ Web3 tại Romania.

Estonia và Duibai

Estonia đã triển khai hệ thống ID điện tử dựa trên blockchain cho công dân của họ, cho phép họ truy cập các dịch vụ công trực tuyến một cách an toàn và hiệu quả. Trong khi đó, Dubai đã tạo ra “Dubai Blockchain Strategy” với mục tiêu sử dụng blockchain trong tất cả các giao dịch chính phủ vào năm 2020. 

Trung Quốc

Vào cuối tháng 5/2023, thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc đã ra mắt "Whitepaper về sự sáng tạo và phát triển công nghệ Web3". Trong whitepaper, Bắc Kinh cho rằng Web3 là "xu hướng tất yếu cho sự phát triển của ngành Internet trong tương lai".

Mục tiêu của Bắc Kinh là xây dựng thành một trung tâm đổi mới toàn cầu cho nền kinh tế kỹ thuật số. Cụ thể, Quận Triều Dương của Bắc Kinh sẽ đầu tư ít nhất 14 triệu USD mỗi năm cho đến năm 2025 để đẩy mạnh việc phát triển công nghệ Web3. Whitepaper này tập trung vào ba lĩnh vực chính là trí tuệ nhân tạo (AI), thế giới ảo (Metaverse) và Web3, trong khi giới hạn đề cập đến crypto.

Whitepaper này đã được Ủy ban Khoa học & Công nghệ Thành phố Bắc Kinh công bố tại Diễn đàn Zhongguancun, nơi được biết đến như là Silicon Valley của Trung Quốc. Điều này thể hiện quyết tâm của Bắc Kinh trong việc thúc đẩy sự đổi mới và phát triển công nghệ Web3, nhằm tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của nền kinh tế số trong kỷ nguyên số hóa.

Hồng Kông

Hồng Kông đã lâu nổi tiếng là khu vực có tỷ lệ chấp nhận công nghệ blockchain cao. Hiện nay, Hồng Kông đang tập trung nỗ lực phối hợp để trở thành một trung tâm toàn cầu cho VDA (Virtual Asset), thông qua việc xây dựng một khung pháp lý hài hòa bao trùm toàn bộ hệ sinh thái.

Vào tháng 10 năm 2022, chính phủ Hồng Kông đã đưa ra tuyên bố chính sách nhấn mạnh tiềm năng của VDA, đặc biệt là trong lĩnh vực DLT (Distributed Ledger Technology), Web3.0 và Metaverse. Thư ký tài chính của Hồng Kông cũng đã công bố việc thành lập một lực lượng đặc nhiệm để nghiên cứu và khám phá việc tích hợp tài sản tiền điện tử, bao gồm các hoạt động giáo dục cho cá nhân và doanh nghiệp. Để hỗ trợ cho công việc này, chính phủ đã cấp ngân sách lên đến 50 triệu đô la Hồng Kông (tương đương khoảng 6,4 triệu đô la Mỹ).

Những nỗ lực này thể hiện cam kết của Hồng Kông trong việc thúc đẩy sự phát triển và ứng dụng của công nghệ blockchain và Web3.0 trong nền kinh tế số, từ đó tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển của các dự án và công nghệ liên quan tới tiền điện tử và VDA.

Vương quốc Anh

Chính phủ Vương quốc Anh cam kết phát triển ngành VDA nhưng đồng thời cũng nhấn mạnh việc bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng.

Gần đây, cơ quan quản lý tài chính của Vương quốc Anh đã công nhận rằng ngành công nghiệp tiền điện tử vẫn đang trong giai đoạn phát triển và cần có cách tiếp cận mới để quản lý các rủi ro liên quan. Cơ quan này đã kêu gọi ngành công nghiệp tiền điện tử hợp tác để phát triển quy định.

Việc thừa nhận và đánh giá chính xác tình trạng hiện tại của ngành công nghiệp tiền điện tử là một bước quan trọng để tạo ra các biện pháp quản lý hiệu quả và bảo vệ người tiêu dùng. Cùng với việc hợp tác từ ngành công nghiệp, việc xây dựng quy định rõ ràng và hợp lý sẽ giúp đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành VDA và đồng thời bảo vệ lợi ích của các bên liên quan.

Châu Âu

Điều quan trọng cần lưu ý là Nghị viện Châu Âu đã đạt được một bước tiến đáng kể đối với ngành công nghiệp tiền điện tử bằng việc phê duyệt bộ quy định toàn diện đầu tiên trên thế giới cho ngành này, được gọi là quy tắc MICA (Markets in Crypto Assets). Bộ quy định này yêu cầu các công ty kinh doanh tiền điện tử phải được cấp phép và tuân thủ các quy định nhằm ngăn chặn rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Các quy định của quy tắc MICA sẽ đem lại tính hợp pháp hơn cho ngành công nghiệp tiền điện tử và khuyến khích nhiều doanh nghiệp và nhà đầu tư tham gia hơn. Bằng cách đảm bảo rằng các công ty hoạt động trong ngành VDA đều tuân thủ các quy định và được cấp phép, quy tắc này giúp tạo ra môi trường an toàn và minh bạch hơn cho người dùng và đồng thời giảm thiểu các rủi ro liên quan đến rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Quy tắc MICA của Nghị viện Châu Âu có thể là một bước quan trọng để xây dựng sự tin tưởng và ổn định trong ngành công nghiệp tiền điện tử, đồng thời đẩy mạnh sự phát triển bền vững của ngành VDA trong thời gian tới.

Hàn Quốc

Hàn Quốc đang đẩy mạnh công tác xây dựng Đạo luật cơ bản về tài sản kỹ thuật số (DABA) nhằm tạo ra một khung pháp lý toàn diện để điều chỉnh ngành công nghiệp tiền điện tử năng động của nước này.

Mục tiêu của DABA là đạt được sự cân bằng tốt hơn giữa việc phát triển chuỗi khối, bảo vệ nhà đầu tư và đảm bảo ổn định thị trường. Qua đó, DABA sẽ thúc đẩy tăng trưởng và đổi mới cân bằng trong ngành VDA tại Hàn Quốc.

Cùng với việc thiết lập các quy tắc cần thiết, một sandbox quy định cũng sẽ được triển khai. Sandbox sẽ cho phép các dự án đổi mới trong lĩnh vực tiền điện tử được thực hiện và thử nghiệm một cách an toàn và kiểm soát, đồng thời giúp tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án khởi nghiệp và thử nghiệm các giải pháp công nghệ mới.

Việc tạo ra Đạo luật cơ bản về tài sản kỹ thuật số (DABA) cũng thể hiện cam kết của Hàn Quốc trong việc tạo ra một môi trường hỗ trợ và phát triển bền vững cho ngành công nghiệp tiền điện tử, đồng thời bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và người dùng.

Úc

Úc đang thực hiện nỗ lực tích cực để tạo ra môi trường thân thiện với tiền điện tử. Kho bạc Úc đã áp dụng một cách tiếp cận tỉ mỉ và cân nhắc để đạt được sự cân bằng giữa việc thúc đẩy đổi mới có trách nhiệm và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Trong quá trình này, chính quyền Úc đã đặt phản hồi của công chúng và tham vấn mang tính xây dựng làm trọng tâm chính. Điều này cho phép các quyết định và chính sách liên quan đến tiền điện tử được đưa ra sau khi đã nghe ý kiến của cộng đồng và các bên liên quan. Tư vấn lập bản đồ mã thông báo gần đây cũng là một bước quan trọng, hướng tới đảm bảo sự thành công và khả năng cạnh tranh liên tục của các dịch vụ tài chính và lĩnh vực công nghệ của Úc.

Việc tích cực thúc đẩy đổi mới trong ngành tiền điện tử và đồng thời tôn trọng quyền lợi của người tiêu dùng chính là mục tiêu của chính quyền Úc trong việc xây dựng môi trường thuận lợi và bền vững cho ngành công nghiệp tiền điện tử tại quốc gia này.

Khó khăn trong việc đặt ra quy định cho Web3  

Việc áp dụng các khung pháp lý truyền thống cho các hệ thống phi tập trung như Web3 có thể tạo ra những khó khăn và hạn chế cho sự đổi mới và phát triển của các ứng dụng Web3. Các quy tắc và luật lệ truyền thống thường được thiết kế cho các hệ thống tập trung có sự kiểm soát từ một tập đoàn hay cơ quan chính phủ, trong khi Web3 hướng đến tính phi tập trung và đa trung tâm.

Hệ sinh thái không biên giới và phi tập trung của Web3 là một thách thức trong việc điều chỉnh và áp dụng các quy định, đặc biệt khi các ứng dụng và dữ liệu chạy qua nhiều quốc gia và biên giới tài phán. Việc thực thi quy định và bảo vệ quyền cá nhân trở nên phức tạp hơn, và có thể gây ra sự bất công khi các quy định khác nhau áp dụng cho các cá nhân khác nhau.

Để giải quyết các thách thức này, cần có sự hợp tác và thảo luận giữa các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và cộng đồng Web3 để xây dựng các quy định và khung pháp lý mới phù hợp với tính chất phi tập trung và không biên giới của Web3. Việc tạo ra các quy định linh hoạt và cân nhắc đến các khía cạnh đa dạng của Web3 có thể giúp thúc đẩy sự đổi mới và phát triển bền vững của ngành công nghiệp này, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người dùng và cá nhân.

Kết luận

Quan điểm và tiếp cận của các chính phủ đối với công nghệ blockchain và Web3 đang khác nhau và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quy mô kinh tế, môi trường pháp lý, chính sách công nghệ và quan điểm chính trị của từng quốc gia.

Dù có thể coi là cơ hội hoặc đe dọa, sự phát triển của công nghệ blockchain và Web3 đã và tiếp tục tạo ra tầm ảnh hưởng và thay đổi toàn cầu. Những tiến bộ đáng kể trong công nghệ này đã ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực truyền thống và mở ra cơ hội mới cho sự đổi mới và phát triển.

Tuy nhiên, những thay đổi và tầm ảnh hưởng của công nghệ này sẽ phụ thuộc vào sự tương tác giữa các nhà lãnh đạo chính trị, nhà phát triển công nghệ và các bên liên quan khác. Sự hợp tác và thảo luận giữa các bên là cần thiết để tạo ra môi trường thuận lợi và bền vững cho sự phát triển của blockchain và Web3, đồng thời đảm bảo rằng các quy định và chính sách được định hình hợp lý và cân nhắc đến các yếu tố đa dạng của công nghệ này.

Trong tương lai, quyết định và hành động của các chính phủ và các bên liên quan sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến hướng phát triển của công nghệ blockchain và Web3, và sẽ cần có sự linh hoạt và thích ứng để tận dụng những cơ hội và đối mặt với những thách thức mới mà công nghệ này mang lại.